Çocuklarin korku ve kaygilari
Birçok çocukta, belirli asamalarda korku olusur. Sik görülenler arasinda karanlik, yüksek ses, büyük hayvanlar, kaybolmak, canavarlar ve yalniz uyumak gibi korkular yer alir. Çocuklarin bazilarinda ebeveynlerinden birinin hastalanacagi ya da ölecegi korkusu gelisir.
Kaygilanmak da çocuklarin gelisiminin normal bir parçasidir. Bu, çocuklarda asiri korku ve kaygi olarak görülebilir. Kayginin olusmasi, çocuklarin yasamlarinda büyük degisikliklerle karsilasmalarina bagli bulunabilir. Söz gelimi, çocuklar bir evden digerine tasinma, yeni bir okula ya da yeni bir etkinlige baslama gibi durumlarda kaygilanabilirler. Kendilerine veya sevdikleri kisilere ne oldugunu anlayamadiklari durumlarda da çocuklarda kaygi olusabilir.
Çocukların kaygiları, kardeslerle ya da arkadaslarla kavga, bagirip çagirma, uykunun bölünmesi, asiri aglama, devamli yaninda birinin bulunmasini isteme ya da karsi koyma gibi bir dizi belirgin davranislarla kendini gösterir. Bu davranislarin nedenini anlamak bazen güç olabilir. Çocuklarinizin yasaminda olani biteni sürekli olarak yakindan izlemeniz, onlarin kaygi isaretlerini gözlemlemenize yardimci olacaktir.
Çocugunuzun korku ve kaygilarina karsi davranislariniz
Çocuklarin korku ve kaygilariyla alay etmeyin. Korkulari her ne kadar saçma ve mantiksiz gibi görünse de çocugunuz bunlari gerçek ve ciddi bir sekilde duyumsamaktadir. Hayiflanmayin ve öfkelenmemeye çalisin.
Çocuklarinizin korku nedenlerini dinleyin. Onlari kabul edin ve yardimci olabileceginizi belirtin.
Çocuklara, korkularinin üstesinden gelebilmeleri için zaman taniyin. Bu, haftalar, aylar ya da daha uzun sürebilir.
Çocuklarinizla korku ve kaygi konusunda konusmaniz, bu duygularin etkisini hafifletir.
Çocugunuzun kaygilarini yatistirmak için basit ve makul açiklamalarda bulunun.
Sizi kaygilandiran konulari ve onlarin üstesinden nasil geldiginizi çocugunuza anlatin.
Duygularini anlamadiginiz mesajini verecek olmasi nedeniyle, çocugunuza korkulacak hiçbirsey bulunmadigini söylemekten kaçinin.
Çocuklarin kaygilarini azaltacak seyler düsünmelerine yardimci olun. Sözgelimi, çocugunuzun korkusunun karanlik ve gece ile ilgili bulunmasi durumunda, gece lambalarindan söz edin, bazı oyuncaklarinı onun ‘koruyucu bekçileri’ olarak atayin ve düzenli bir uyku zamanina bagli kalmakta anlasarak uygulamaya çalisin.
Çocuklar duyduklari korku ve heyecani genellikle açiklayamazlar. Bu konuda konusmakta zorluk çekebilirler. Oyun yoluyla korkulariyla başemetlerinde onlara yardimci olabilirsiniz. Sözgelimi doktorculuk oynayarak, onlarin doktora gitme korkusunu yenmelerine yardimci olabilirsiniz.
Izledikleri televizyon programlarini gözlemleyerek korkularini azaltabilirsiniz. Onlarin kaygilandirici programlari izlemelerini engelleyin.
Çocuklari kaygiya sevkedebilecek durumlari hissettiginizde, onlari buna hazirlayin. Orada kimlerin bulunacagini, neler olacagini ve kaygilanmalari durumunda kime gidebileceklerini açiklayarak anlatin. Sözgelimi, yeni bir okula baslayacak olmalari durumunda, okula baslamadan önce çocugu düzenli araliklarla okula götürün, hafta sonlari okulun bahçesinde onula oyun oynayin, okuldaki sinifinin, tuvaletlerin nerede oldugunu gösterin ve okul sonrasi nerede bulusacaginizi ona gösterin. Durumu kontrol edebilecekleri duygusuna sahip olduklarinda, çocuklarin korkulari azalma egilimi gösterir. Çocuklari korkularina dogrudan karsi koymaya zorlamayin. Korku kaynaginin saçma oldugunu anlamalarina yardimci olun. Sözgelimi, çocugunuzun büyük köpeklerden korkmasi durumunda, köpeklerin resimlerine bakma, oyuncak bir köpekle oynama, evcil hayvan satan dükkanlardaki köpekleri izleme ve kendini hazir hissettiginde küçük ve arkadasça davranan küçük bir köpegi oksamasi gibi, onun güvenli ve kontrollü bir yolla yavas yavas köpeklerle tanismasini saglayin.
Korku ve kaygilarini yenmek için çaba gösteren çocuklarinizi övün ve bu çabalarini algiladiginizi belirtin.
Sizin de korktugunuzu ya da endiselendiginizi bilmelerini önleyin. Aksi durumda onlarin korkulari daha da artabilecektir.
Sizin kayginiz bazen çocugunuzun kaygisindan daha büyük olabilir. Çocuklar kayginizi kolayca algilayabilirler. Kendi kaygilarinizla nasil basedeceginizi düsünün.
Bir uzmanin görüslerine ne zaman basvurmamiz gerekir
Kayginin çocuklarda asiri derecede sik görülmesi nedeniyle, çocugun saglikli gelismesi etkilenmeye basladiginda, ebeveynler bir uzmanin görüsüne basvurmalidir. Korku ve kaygilarin çocugunuzun normal günlük etkinliklerini engellemesi ve aylar içinde iyilesmek yerine daha kötüye gitmesi durumunda, pratisyen hekiminizden, çocuk doktorundan ya da okul danismanindan tavsiye alin.