Çocuklarin beyin gelisiminde ebeveynligin önemi

Çocugunuzun beyninin gelisimi konusunda daha fazla bilgi sahibi olmaniz, çocuklarin nasil düsündügünü, duygularini ve davranislarini anlamaniza yardimci olur. Küçük çocuklarin düsünme ve mantik iliskisi kurma yetenekleri sinirlidir. Erken çocukluk döneminde duygulari, düsünceleri ve davranislari arasinda baglanti kuramazlar. Beynin bu alanlardan sorumlu bölümleri, erken çocukluk döneminde etkinligini baslatmamis durumda bulunur.

Çocuklarin beyin gelisimini anlama, ebeveynlerin çogu kez sorduklari….NEDEN’leri kavramamizi saglamaktadir.

Neden bunu yapiyorlar?

Neden dinlemiyorlar?

Ayni söylemi neden defalarca yinelemek zorunda kaliyorum?

Gelismekte olan beyin

Beyin gelisiminin her asamasinda genler ve çevre birbirini etkiler ancak, çok degisik islevler üstlenirler. Genler, çogunlukla beyin kapsamindaki ‘temel baglanti plani’nin uygulanmasindan sorumludurlar. Ince ayar ve beyin kapsaminda iliskilerin güçlendirilmesinden deneyim sorumludur.

Beyinlerimiz, yasamis oldugumuz deneyimler karsisinda sürekli degisim göstermektedirler. Erken dönemlerde, çocuklarin beyinleri daha etkilenebilir ya da ‘esnek’ durumda bulunur. Bununla beraber tüm yasam boyunca beyin, biz yeni deneyimlere ve ögrenimlere uyum sagladikça sekillenerek ve yeniden sekillenerek esnekligini sürdürür.

Beyin, tümü degisik islevler saglayan birçok bölüm ya da bölgelerden olusur. Nöronlar (sinir hücreleri), beynin degisik alanlari arasinda baglantiyi saglayan bir tür ‘tellerdir’. Baglanti sayisi ve bunlarin düzenleri, deneyimlerimizden anlam çikartmamizi, iliskileri anlamamizi, konulari hatirlamamizi ve ögrenimimizi etkiler.

Beynin birçok bölüm ya da bölgeleri, degisik yaslarda ve belirli bir düzen içinde gelisir. Bu nedenle, beynin her bölümünün güçlenmesi için degisik yaslarda degisik türlerde deneyimler edinilmesi önemlidir.

Siz, çocugunuzun beyin gelisiminin etkin heykeltrasi konumunda bulunmaktasiniz

Genç beyinler deneyime karsi çok duyarlidirlar. Erken dönemlerde edinilen deneyimler ve çevre, çocuklarin beyin gelisimini çok güçlü biçimde etkilerler. Bu nedenle aileler, çocuk beyinlerinin biyolojik yapisinin biçimlenmesinde yardimci olurlar. Çocuklar ile ebeveynler arasinda kurulmus destekleyici, sevgiye dayali, tutarli ve sürekli bir iliski, beynin saglikli biçimde gelisiminde temel islevi olusturur.

Beynin saglikli biçimde gelisimine yardimci olmak

Dokunma, tutma, rahatlatma, sallama, sarki söyleme ve konusma, çocuklarin gelismekte olan beyinleri için gerekli uyari ve tesvik edici unsurlari saglar.

Bebeklik dönemlerinden baslamak üzere çocuklarinizla konusun ve onlara kitaplar okuyun.

Çocugunuzun yeni beceriler edinme geregini göz önünde tutarak, tekrarlama ve pratik yapmasi için çokça firsatlar saglayin. Çocuklarla birlikte olabildigince çok oyunlar oynayin.

Çocuklari, takla atma, bisiklete binme, top oynama, ziplama ve kosma gibi bedensel etkinliklere özendirin.

Çocuklari, umutlu ve iyimser olmalari için destekleyin.

Tutarli ve sürekli uygulamalar düzenleyin.

Çocugunuzu, yeni deneyler ile deneyimler edinmeye özendirin ve ödüllendirin.

Çocuklarin degisik yaslarda yapabilecekleri isler konusunda gerçekçi olun. Basaramayacaklari uygulama ya da davranislara yöneltmeyin.

Çocugunuzun küçük adimlarla basariya ulasmasina yardimci olun.

Çocugunuzu, basarisiz olmasi durumunda elestirmeyin ve bunun yerine gösterdigi çabayi övün.

Küçük çocuklari degisikliklere karsi hazirlayin.

Yeni deneyimlere baslamak konusunda karari, gelisme düzeylerine göre kendilerince verilmesi için çocuklara birakin. Bu konuda karari siz vermeyin.